Als de leidinggevende bij mij komt met de vraag of ik haar kan helpen de samenwerking in het team te verbeteren, moet ik even nadenken.
Het team heeft een turbulente periode achter de rug. Er is een reorganisatie geweest. Nieuwe teamleden zijn aangehaakt, weer vertrokken en weer ingestroomd. Er zijn maar liefst vier interim managers geweest in een jaar tijd en het team is ‘manager moe’. Wat daarbij ook niet helpt, is dat één van de teamleden zelf lange tijd leiding heeft gegeven aan het team, maar bij de reorganisatie plaats heeft moeten maken voor een andere leidinggevende.
Tenslotte zijn de onderlinge relaties op sommige punten echt niet goed meer. Vooral de eigen aanpak wordt als de juiste gezien. Men vindt elkaar echt niet meer en gaat onderling contact liefst zo veel mogelijk uit de weg.
Genoeg om mee aan de slag te gaan dus. Ik neem het aan als een mooie uitdaging.
De aanpak: grip op de bovenstroom en de onderstroom van een team
Ik werk vanuit de gedachte dat een team een relatiesysteem is. Dat systeem wordt gevormd door de teamleden zelf én allerlei andere invloeden. Naast de teamleden is er als het ware een onzichtbaar teamlid. Dit teamlid herbergt alle invloeden op het team die niet zo zichtbaar zijn maar wel mee doen. Bijvoorbeeld de historie van het team, patronen in de communicatie, overtuigingen en ervaringen van de teamleden, cultuur van de organisatie, het leiderschap – enzovoorts. De invloed van dit onzichtbare teamlid moeten we dus ook leren kennen!
Ik werk vanuit het vertrouwen dat het team zelf weet wat er moet gebeuren. Iedereen is intelligent genoeg om eigen keuzes te maken.
Verder werk ik vanuit het vertrouwen dat het team zelf weet wat er moet gebeuren. Iedereen is intelligent genoeg om eigen keuzes te maken over wat er moet gebeuren. En ik geloof ook dat alleen eigen keuzes tot blijvend resultaat leiden. Om de juiste keuzes te maken, is het nodig om het hele systeem in beeld te krijgen. En daar help ik bij.
Het hele systeem bestaat uit een boven- en een onderstroom. Beiden krijgen aandacht in het onderzoek naar de samenwerking.
Er is samenhang tussen de boven- en de onderstroom. Als er onhelderheden zijn in de bovenstroom leidt dat op termijn altijd tot gedoe in de onderstroom. Is dat gedoe eenmaal ontstaan dan beïnvloedt dat de resultaten in de bovenstroom op een negatieve manier.
Het programma: het fundament leggen voor vertrouwen in het team
We starten met een bijeenkomst van een dag.
Doel van deze dag is om samen helderheid te krijgen op wat er gaande is en uiteraard om de eerste stappen naar een betere samenwerking te zetten.
Om daarover een open dialoog te kunnen voeren is het belangrijk om snel een veilige bedding te creëren en goede afspraken met elkaar te maken. Nadat we dit doen, start het onderzoek.
We gebruiken daarbij het model van Patrick Lencioni als hulpmiddel om te onderzoeken wat goed loopt in het team en waar de samenwerking stroef is.
Als snel blijkt dat er een smalle basis van vertrouwen is. Men gaat niet open in gesprek over bijvoorbeeld de eigen aanpak of wat men moeilijk vindt in het werk. Laat staan dat het gesprek gevoerd wordt over de onderlinge samenwerking. Dat is veel te spannend.
Ook wordt helder dat men vooral bezig is met de directe, eigen verantwoordelijkheid maar dat niemand verder kijkt dan dat. Elkaar aanspreken op verantwoordelijkheden is inmiddels taboe geworden. Wel worden er soms steken onder water gegeven.
Maar eerlijk gezegd is er op elk van de bouwstenen wel winst te behalen.
Het fundament van een team is goed te verstevigen als je grondig kennismaakt met elkaar.
De rest van de dag besteden we aan de basis: bouwen aan vertrouwen! Het goede nieuws is dat het fundament goed te verstevigen is door grondig kennis te maken met elkaar. Waar kom je vandaan? Wat zit er in jouw rugzak? Hoe kijk jij naar de wereld? Wat drijft jou en wat moet je jou vooral niet vragen? Een ieder deelt iets over zijn levenslijn en wat daarvan impact heeft op het werken met elkaar.
Aan het eind van de dag bepalen we samen de agenda voor het vervolg: een tweedaagse bijeenkomst.
Die bijeenkomst is er op gericht om alle bouwstenen te versterken. Te beginnen met het opschonen van de onderstroom. Pas nadat alle issues zijn besproken, de teamleden aangeven wat ze lastig vinden in de communicatie, maar vooral ook wat ze nodig hebben – zijn we op de tweede dag in staat om helderheid te creëren in de bovenstroom.
Op creatieve wijze komt de missie van het team opnieuw krachtig op het netvlies te staan.
Op creatieve wijze komt de missie van het team opnieuw krachtig op het netvlies te staan. Er worden doelen voor de komende twee jaar bepaald en er wordt aandacht besteed aan de bijdrage die elk teamlid daaraan kan leveren. Ook worden afspraken gemaakt over de wijze waarop men ervoor zorgt dat er geen zaken onder tafel verdwijnen als het weer een spannend wordt. Hoe men er, met andere woorden, voor kan zorgen dat de onderstroom schoon blijft en niet verstoord wordt.
Tenslotte spreekt het team af om regelmatig bij een teamoverleg stil te staan bij de vraag: ‘Hoe gaat het met ons? En hoe zit een ieder erbij?’. Ook spreken we af dat we één maal per jaar een team-APK doen tijdens een teamdag.
Dit team sluit opgeruimd en met enthousiasme en energie voor de toekomst af!
Inmiddels is er ook een APK-tje geweest. Eén dag is genoeg om een paar issues te bespreken en weer met open vizier verder te gaan. Heel waardevol!
Wil je ook met jouw team aan de slag? Ontdek de mogelijkheden.
Regelmatig schrijf ik over leiderschap vanuit de menselijke maat en het bouwen van sterke teams. Thema’s als persoonlijk leiderschap, systemisch leiderschap, succesfactoren voor teams en visie-ontwikkeling komen aan de orde. Vind je het fijn om ze in de toekomst direct te lezen? Schrijf je hier in voor mijn maandelijkse inspiratiemailing
Benieuwd hoe ik jou kan helpen?
Neem vrijblijvend contact op, ik help je graag!
